ACT Ai เครื่องมือตรวจสอบความโปร่งใสของภาครัฐด้วยการมีส่วนร่วมของประชาชน

ACT Ai คืออะไร

ACT Ai คือแพลตฟอร์มฐานข้อมูลเปิดขนาดใหญ่ (Open Data Platform) ที่รวบรวม วิเคราะห์ และแสดงผลข้อมูลโครงการจัดซื้อจัดจ้างภาครัฐในรูปแบบที่เข้าใจง่าย ทำให้ประชาชนทุกคนสามารถตรวจสอบความโปร่งใสและตั้งข้อสังเกตต่อความเสี่ยงที่อาจนำไปสู่การทุจริตได้ด้วยตนเอง

โครงการนี้ได้สร้างผลกระทบเชิงบวกต่อสังคมไทยอย่างกว้างขวาง โดยทำให้ข้อมูลที่เคยเข้าถึงยากและซับซ้อนกลายเป็นข้อมูลสาธารณะที่ประชาชนทั่วไป สื่อมวลชน นักวิชาการ และหน่วยงานต่าง ๆ สามารถนำไปใช้เฝ้าระวังการทุจริตได้อย่างมีประสิทธิภาพ เครื่องมือนี้นำไปสู่การเปิดโปงหลายกรณีสำคัญ เช่น โครงการเสาไฟกินรีที่มีการติดตั้งในพื้นที่รกร้างด้วยงบประมาณมหาศาล การทุจริตฮั้วประมูลของกำนันท่านหนึ่งในจังหวัดนครปฐม การจัดทำปฏิทินและแอปพลิเคชันของสำนักงานประกันสังคมที่ใช้งบประมาณสูงถึง 850 ล้านบาท และการอภิปรายไม่ไว้วางใจในสภาผู้แทนราษฎร เป็นต้น

ACT Ai จึงเป็นมากกว่าเว็บไซต์ แต่เป็นเครื่องมือที่ช่วยสร้างกลไกความรับผิดชอบ กระบวนการติดตาม-ตรวจสอบ และส่งเสริมการมีส่วนร่วมในการต่อต้านคอร์รัปชันของสังคมไทย

ACT Ai ออกแบบมาเพื่อตอบสนองความต้องการของผู้ใช้งานที่หลากหลาย ได้แก่

1. ภาคประชาชน – ให้ประชาชนทั่วไปสามารถตรวจสอบการใช้งบประมาณแผ่นดินได้อย่างง่ายดาย
2. สื่อมวลชน – ช่วยให้สื่อสามารถค้นหาข้อมูลเชิงลึกเพื่อตรวจสอบและรายงานความเสี่ยงการทุจริต
3. ภาควิชาการ – เป็นแหล่งข้อมูลสำหรับการวิจัยและวิเคราะห์นโยบายสาธารณะ
4. หน่วยงานภาครัฐ – สนับสนุนหน่วยงานตรวจสอบในการสืบค้นข้อมูลและติดตามการใช้งบประมาณ
5. ภาคเอกชน – ช่วยให้บริษัทเอกชนเห็นภาพรวมของการจัดซื้อจัดจ้างภาครัฐและโอกาสทางธุรกิจ

จุดเริ่มต้นของโครงการ

มาจากปัญหาการเข้าถึงข้อมูลโครงการจัดซื้อจัดจ้างภาครัฐที่ยากและซับซ้อน ทำให้ประชาชนไม่สามารถตรวจสอบการใช้งบประมาณแผ่นดินได้อย่างมีประสิทธิภาพ แม้ว่าข้อมูลเหล่านี้จะเป็นข้อมูลสาธารณะ แต่การสืบค้น เชื่อมโยง และทำความเข้าใจข้อมูลเหล่านี้เป็นเรื่องยากสำหรับคนทั่วไป

องค์กรต่อต้านคอร์รัปชัน (ประเทศไทย) จึงริเริ่มพัฒนา ACT Ai ขึ้นเพื่อแก้ปัญหานี้ โดยมุ่งหวังให้เป็นเครื่องมือที่ช่วยทำให้ข้อมูลจัดซื้อจัดจ้างภาครัฐเป็นข้อมูลที่เข้าถึงง่าย เข้าใจง่าย และนำไปใช้ประโยชน์ได้จริง สามารถเป็นกลไกสำคัญในการเสริมสร้างความโปร่งใสและลดโอกาสการทุจริตคอร์รัปชันในสังคมไทย

โครงการนี้เกิดขึ้นจากความเชื่อที่ว่า "ความโปร่งใสของข้อมูล คือหัวใจสำคัญของการต่อต้านคอร์รัปชัน" และ "พลังของภาคประชาชนในการตรวจสอบ คือกลไกที่มีประสิทธิภาพที่สุดในการสร้างความโปร่งใส"

ผลการดำเนินงานที่ผ่านมา

ตลอดระยะเวลาการดำเนินงาน ACT Ai ได้พัฒนาและขยายผลอย่างต่อเนื่อง

1 การเปิดตัวแพลตฟอร์มและสร้างการรับรู้ - ACT AI ได้รับการตอบรับอย่างดีจากสื่อมวลชน นักวิชาการ และภาคประชาสังคม ที่นำไปใช้เป็นเครื่องมือในการตรวจสอบและนำเสนอข้อมูลเกี่ยวกับโครงการจัดซื้อจัดจ้างภาครัฐ

2 กรณีศึกษาสำคัญ - แพลตฟอร์มนี้ถูกนำไปใช้ตรวจสอบหลายกรณีที่สร้างผลกระทบต่อสังคม เช่น

• โครงการเสาไฟกินรีมูลค่ากว่า 600 ล้านบาท ที่มีการติดตั้งในพื้นที่รกร้างซึ่งแทบไม่มีประชาชนใช้ประโยชน์
• การจัดซื้อจัดจ้างของสำนักงานประกันสังคมในการจัดทำปฏิทินและแอปพลิเคชันที่ใช้งบประมาณสูงถึง 850 ล้านบาท
• โครงการจัดซื้อจัดจ้างที่เข้าข่ายล็อคสเปคและฮั้วประมูลในหลายหน่วยงานภาครัฐ

3 การพัฒนาต่อเนื่อง - ล่าสุด ACT AI ได้เปิดตัวเวอร์ชันใหม่ที่ procurement.actai.co ซึ่งเพิ่มขีดความสามารถในหลายด้าน:

• เพิ่มชุดข้อมูลเกี่ยวกับผู้บริจาคพรรคการเมืองและความเชื่อมโยงกับบริษัทที่ได้รับงานจัดซื้อจัดจ้าง
• พัฒนาระบบวิเคราะห์ความเสี่ยงที่ช่วยระบุโครงการที่มีความผิดปกติและควรได้รับการตรวจสอบเพิ่มเติม
• ปรับปรุงการออกแบบและประสบการณ์ผู้ใช้ (UX/UI) ให้ใช้งานง่ายและเข้าถึงได้สำหรับผู้ใช้ทุกกลุ่ม

4 สร้างเครือข่ายการตรวจสอบ - ACT AI ได้กลายเป็นเครื่องมือสำคัญที่เชื่อมโยงเครือข่ายภาคประชาสังคม นักวิชาการ สื่อมวลชน และหน่วยงานตรวจสอบในการร่วมกันสร้างวัฒนธรรมความโปร่งใสและต่อต้านคอร์รัปชันในสังคมไทย

5 สร้างผลกระทบเชิงนโยบาย - ข้อมูลและการวิเคราะห์จาก ACT AI ได้ถูกนำไปใช้ในการผลักดันให้เกิดการปรับปรุงระบบการจัดซื้อจัดจ้างภาครัฐ และส่งเสริมมาตรการความโปร่งใสในหลายหน่วยงาน

ACT AI ได้รับการพัฒนาอย่างต่อเนื่องเพื่อให้เป็นเครื่องมือที่มีประสิทธิภาพในการต่อต้านคอร์รัปชัน ล่าสุดได้มีการปรับปรุงเวอร์ชันใหม่โดย

• เพิ่มชุดข้อมูลที่เกี่ยวข้องกับการจัดซื้อจัดจ้างภาครัฐ
• เชื่อมโยงข้อมูลผู้บริจาคพรรคการเมืองกับบริษัทที่ได้รับสัญญาจัดซื้อจัดจ้าง
• รวบรวมข้อมูลกรรมการบริษัทที่มีตำแหน่งทางการเมือง
• วิเคราะห์ความเชื่อมโยงระหว่างนิติบุคคลกับพรรคการเมือง
• ปรับปรุงการออกแบบประสบการณ์ผู้ใช้ (UX/UI) ให้ใช้งานง่ายและค้นหาข้อมูลได้สะดวก
• พัฒนาระบบที่แสดงภาพรวมความเสี่ยงของแต่ละโครงการได้ชัดเจนยิ่งขึ้น

ช่องทางใช้เครื่องมือ ACT Ai

Website : procurement.actai.co