โครงการส่งเสริมความโปร่งใสและธรรมาภิบาลในสถานศึกษา (School Governace)

Summary

โครงการส่งเสริมความโปร่งใสและธรรมาภิบาลในสถานศึกษา (School Governance) เป็นแพลตฟอร์มที่เปิดพื้นที่ให้นักเรียนมีส่วนร่วมในการตรวจสอบและพัฒนาโรงเรียนอย่างสร้างสรรค์ ผ่านกลไกการทำงาน 3 ด้าน: การเปิดเผยข้อมูล (Open) การสร้างการมีส่วนร่วม (Join) และการสำรวจตรวจสอบตามมาตรฐาน (Learn) โครงการดำเนินงานใน 2 ส่วนหลัก คือ การพัฒนาแพลตฟอร์มเปิดเผยข้อมูลโรงเรียน และกระบวนการตรวจสอบคุณภาพบริการในโรงเรียนนำร่อง 3 แห่ง มีนักเรียนเข้าร่วม 123 คน และบุคลากรทางการศึกษา 29 คน ซึ่งนำไปสู่การปรับปรุงคุณภาพบริการและสภาพแวดล้อมทางกายภาพที่เป็นรูปธรรม

Insight

School Governance เป็นนวัตกรรมทางสังคมที่เปลี่ยนกระบวนทัศน์การพัฒนาโรงเรียนจากแบบบนลงล่าง (Top-down) สู่การมีส่วนร่วมจากล่างขึ้นบน (Bottom-up) โดยยกระดับสถานะของนักเรียนจาก "ผู้รับบริการ" เป็น "ผู้มีส่วนร่วม" ในการพัฒนาโรงเรียน โครงการนี้สร้างผลกระทบระยะยาวด้วยการปลูกฝังแนวคิดธรรมาภิบาลตั้งแต่วัยเรียน เสริมสร้างทักษะการวิเคราะห์ข้อมูล การมีส่วนร่วมทางสังคม และความกล้าที่จะตรวจสอบอย่างสร้างสรรค์ ซึ่งเป็นภูมิคุ้มกันสำคัญต่อการทุจริตคอร์รัปชันในอนาคต แนวทางการทำงานที่เน้นการปฏิบัติจริงผ่านประสบการณ์ (Experiential Learning) และการนำข้อเสนอไปปรับปรุงจริง สร้างให้เกิดวงจรการพัฒนาที่ยั่งยืนและสร้างความรู้สึกเป็นเจ้าของร่วมในสถานศึกษา

School Governance คืออะไร

โครงการที่เปิดพื้นที่ให้นักเรียนมีส่วนร่วมในการตรวจสอบและพัฒนาโรงเรียนของตนเองอย่างสร้างสรรค์ ผ่านแพลตฟอร์มออนไลน์และกิจกรรมภาคสนาม โดยมุ่งสร้างวัฒนธรรมความโปร่งใสและธรรมาภิบาลในสถานศึกษาอย่างยั่งยืน


โครงการนี้ได้สร้างผลกระทบเชิงบวกต่อระบบการศึกษาไทย โดยเปลี่ยนทัศนคติของนักเรียนจากผู้รับบริการให้กลายเป็นผู้มีส่วนร่วมที่สำคัญในการพัฒนาโรงเรียน ในโรงเรียนนำร่อง 3 แห่ง มีนักเรียนเข้าร่วมกิจกรรมกว่า 123 คน และบุคลากรทางการศึกษา 29 คน ซึ่งนำไปสู่การปรับปรุงคุณภาพการให้บริการและสภาพแวดล้อมทางกายภาพที่เป็นรูปธรรม


โครงการยังช่วยสร้างความตระหนักรู้เกี่ยวกับความโปร่งใสและธรรมาภิบาลในระบบการศึกษา กระตุ้นการใช้ข้อมูลเปิด (Open Data) และเสริมทักษะการคิดวิเคราะห์ให้แก่เยาวชน เพื่อเป็นพื้นฐานสำคัญในการต่อต้านคอร์รัปชันในอนาคต


จุดเริ่มต้นของโครงการ

โครงการเริ่มต้นจากผลการวิจัยของทีม "สังคมไทยไร้คอร์รัปชัน" ที่พบว่าเยาวชนสนใจปัญหาที่เกิดขึ้นในโรงเรียนแต่ขาดพื้นที่แสดงความคิดเห็นอย่างเป็นระบบ เกิดเป็นกระแสใน Social Media ที่พบว่ามีการตั้งแฮชแท็กถกเถียงเกี่ยวกับปัญหาในโรงเรียนกว่า 16 หัวข้อ สะท้อน 3 ประเด็นหลัก:

  1. การบริหารจัดการและการใช้งบประมาณในโรงเรียน
  2. คุณภาพการให้บริการของโรงเรียนในเชิงกายภาพ
  3. ความต้องการพื้นที่ในการร้องเรียนหรือพัฒนาโรงเรียน


จึงเกิดการพัฒนา "ต้นแบบเครื่องมือ" ที่ให้นักเรียนสำรวจและนำเสนอแนวทางพัฒนาโรงเรียน ผ่านกระบวนการมีส่วนร่วมและการออกแบบตามแนวคิด Design Thinking

โดยยึดหลักการทำงาน 3 กลไกสำคัญ 

  • การเปิดเผยข้อมูล (Open)
  • การสร้างการมีส่วนร่วมที่ได้รับการยอมรับ (Join)
  • การสำรวจ ตรวจสอบตามเกณฑ์มาตรฐานผ่านการปฏิบัติจริง (Learn)


การดำเนินงานที่ผ่านมา

โครงการแบ่งการดำเนินงานเป็น 2 ระยะ คือ

  1. การพัฒนาแพลตฟอร์มเปิดเผยข้อมูลโรงเรียน (Open School Data) ปัจจุบันเปิดให้ใช้งานที่ Website โรงเรียนโปร่งใส เป็นแหล่งข้อมูลเปิดที่ได้มาตรฐานสากลสำหรับนักเรียนและผู้สนใจ
  2. กระบวนการตรวจสอบและติดตามคุณภาพการบริการของโรงเรียน จัดกิจกรรมในโรงเรียนนำร่อง 3 แห่ง 


กิจกรรมเน้นการเรียนรู้แบบ Active Learning และ Experiential Learning ให้นักเรียนได้สำรวจสภาพแวดล้อมในโรงเรียน วิเคราะห์ปัญหา และเสนอแนะแนวทางพัฒนาอย่างเป็นระบบ โดยแต่ละโรงเรียนได้นำข้อเสนอไปปรับปรุงจริง


ผลลัพธ์ที่สำคัญ

  • มีนักเรียนเข้าร่วมกิจกรรม 123 คน
  • บุคลากรในโรงเรียนร่วมสังเกตการณ์และแลกเปลี่ยนความคิดเห็น 29 คน
  • ผู้เข้าร่วมกว่า 97% เห็นโอกาสในการขยายผลต่อยอด
  • การเข้าใช้งานเว็บไซต์เพิ่มขึ้นกว่า 5,750 ครั้งหลังการดำเนินโครงการ
  • เกิดกลไกการตรวจสอบและพัฒนาโรงเรียนอย่างมีส่วนร่วมที่ยั่งยืน


โครงการเกิดขึ้นจากความร่วมมือของหลายหน่วยงาน ได้แก่

  • ศูนย์ความรู้เพื่อความร่วมมือในการต่อต้านคอร์รัปชันและส่งเสริมธรรมาภิบาลในระดับภูมิภาค (KRAC)
  • สำนักงานคณะกรรมการส่งเสริมวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (สกสว.)
  • องค์กรต่อต้านคอร์รัปชัน (ประเทศไทย)
  • ศูนย์สื่อสารวาระทางสังคมและนโยบายสาธารณะ องค์การกระจายเสียงและแพร่ภาพสาธารณะแห่งประเทศไทย (Thai PBS)
  • โรงเรียนนำร่องทั้ง 3 แห่ง


ช่องทางติดตามโครงการ School Governance

Facebook Page โรงเรียนโปร่งใส (School Governance)

Website : School Governance

Author

Admin

HAND Social Enterprise วิสาหกิจเพื่อสังคมที่มีเป้าหมายสร้างเสริมธรรมาภิบาลและการต่อต้านคอร์รัปชัน สู่เป้าหมายการสร้างเครือข่ายและกลไกสังคมปลอดโกง